EDUKACJA RZECZPOSPOLITEJ OD XVI DO XVIII WIEKU

Jan Michał Hube

Ur. 1737
Zm. 1807

Dane rodziców

Jan Jerzy Hube

Barbara Zofia Soemmerring

 

Wychowanie i wykształcenie

Początkowo odebrał wykształcenie domowe. Jego ojciec dbał, by Jan Michał przed przystąpieniem do dalszej nauki poznał grekę oraz łacinę.  W wieku 13 lat został przyjęty do toruńskiego gimnazjum. Tutaj też odkryto w nim talent matematyka. Pod okiem S.T. Schönwalda rozwijał te umiejętności. 

Etapy kariery dot. edukacji

W 1755 roku przystąpił do klasy najwyższej (supremy), a następnie udał się do Lipska, gdzie podjął się studiowania nauk ścisłych. Jednakże wojna siedmioletnia spowodowała, że torunianin opuścił tamtejszy uniwersytet i udał się do Getyngi. Tam też kontynuował kształcenie, a także pracował jako nauczyciel domowy. Utrzymał w Getyndze kontakty z wybitnymi geografami oraz matematykami, w tym m.in. z A.F. Büschingiem, autorem podręczników. Po pobycie w Getyndze udał się w podróż po krajach niemieckich, w których to prowadził badania z dziedziny fizyki i astronomii. Wrócił do Torunia w 1760 roku.

Początkowo pracował na zlecenie Rady Miejskiej jako inżynier, a dwa lata później zaangażował się w życie intelektualne tego miasta. Współpracował m.in. z czasopismem "Thornische Nachrichten von Gelhrten Sachen". Za swoje dokonania otrzymał w 1767 roku nagrodę Towarzystwa Fizycznego w Gdańsku za pracę o metodach obwałowania rzek. Nawiązał w tym czasie współpracę z Komisją Edukacji Narodowej. Opracował dla tej instytucji podręcznik do rolnictwa i ogrodnictwa oraz fizyki, a jego prace w tym względzie oceniono bardzo pozytywnie.

W 1782 roku został dyrektorem nauk Szkoły Rycerskiej. Nauczał tutaj matematyki i fizyki. Pomimo z wiązania się z Warszawą nie zapomniał o Toruniu. Zależało mu, by do Szkoły Rycerskiej ściągać polskich nauczycieli, dlatego też wielokrotnie nawiązywał kontakty z toruńską kadrą nauczycielską. Po II rozbiorze nadal aktywnie działał. Zależało mu przede wszystkim na tym, by możliwości edukacji otrzymywała młodzież nieszlachecka. W 1800 roku został członkiem warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk.

Był bardzo płodnym uczonym, publikował dużo rozpraw naukowych z dziedziny matematyki, fizyki oraz inżynierii. Jedną z jego najbardziej znanych publikacji była "De sectionibus conicis" ("O przecięciach stożka"), którą ogłosił w 1755 roku w Getyndze. Cztery lata później był autorem "Versuch einer analytischen Abhandlung von den Kegelschnitten". Dał się również poznać jako popularyzator nauki. Wydał, zwłaszcza w Toruniu, liczne publikacje z dziedziny astronomii, a jego publikacje były pisane także w języku francuskim.

Fakty z życia osobistego

Żył w XVIII-XIX wieku.


Bibliografia

Przedmiotowa

  1. M. Dunajówna, Z dziejów toruńskiego czasopisma „Thornische Wöchentliche Nachrichten und Anzeigen” (1760- 1772), Toruń, 1960.
  2. K. Mrozowska, Pierwsza podróż pedagogiczna u schyłku XVIII w, Przegląd Historyczny-Oświatowy, t. 9, 1966.
  3. K. Mrozowska, Hube Jan Michał, Polski Słownik Biograficzny, t. 10, z. 44, Wrocław, 1962-1964.
  4. S. Salmonowicz, Jan Michał Hube (1737- 1807). Fizyk, pedagog, dyrektor nauk w Szkole Rycerskiej w Warszawie, [w:] Wybitni ludzie dawnego Torunia, red. M. Biskup, Warszawa, 1982.

I RP edu

O projekcie

Projekt „Społeczne i kulturowe uwarunkowania edukacji w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku” (nr rejestracyjny 2bH 15 0122 83), realizowany przez Polskie Towarzystwo Historyczne w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2019, ma na celu ukazanie idei edukacyjnych i programów kształcenia oraz instytucji związanych z edukacją w kontekście przemian społecznych i kulturowych dokonujących się w Europie i Rzeczypospolitej doby nowożytnej.

© 2024 Polskie Towarzystwo Historyczne. Wykonanie ecomme.pl