Stanisław Herakliusz Lubomirski (1642-1702)
Elżbieta Denhoff
Brakuje informacji o jego wykształceniu krajowym. Być może wzorem krewniaków z innych linii kształcił się w krakowskich Szkołach Nowodworskich.
W końcu 1699 roku wyjechał w podróż edukacyjną w towarzystwie swego młodszego brata Franciszka oraz guwernera, kanonika katedralnego lwowskiego Augustyna Bernicza (Bernitza). Dzięki instrukcji podróżnej spisanej przez ojca znane jest zarówno przewidywane itinerarium, jak też program nauk. Trasa podróży miała wyglądać następująco: Austria (z audiencją u cesarza w Wiedniu), Francja (z naukami paryskimi) oraz wypad do Holandii i Italii.
Według zaleceń ojca centralnym punktem podróży miała być nauka w którejś z prywatnych akademii francuskich. Wśród przewidywanych przedmiotów nauczania czołowe miejsce zajmowały humaniora: historia państw, wojen i dyplomacji. Dalej miano się uczyć geografii i kartografii. Następnie przewidziano było gruntowne studium matematyki (arytmetyki i geometrii) zorientowane na kształcenie teoretycznych umiejętności wojskowych (głównie artyleryjskich). Wreszcie osobnym przedmiotem miały być zagadnienia z architektury cywilnej i militarnej. Generalnie schemat nauczania zakładał rozwój intelektualny i fizyczny. W ramach ćwiczeń rycerskich miano doskonalić jazdę konną, woltyżerkę, musztrę i fechtunek. W ramach poobiedniej rekreacji zalecano taniec. Ewentualnie pozwalano również na grę na wybranych instrumentach muzycznych. Wreszcie program nauk zakładał intensywną naukę języków obcych, w dużym wyborze: francuskiego, niemieckiego, włoskiego, a nawet hiszpańskiego.
Efekty tak szczegółowo i szeroko zakrojonych nauk oraz działań wychowawczych były chyba jednak nikłe. Ponieważ plany ojca zakładały przynajmniej półtoraroczną naukę stacjonarną w Paryżu. Tymczasem już w 1700 roku Teodor otrzymał starostwo spiskie, które wkrótce obrabował, uciekając zaraz za granicę. Do kraju powrócił dopiero po śmierci swego ojca i matki w 1702 roku.
Był przedstawicielem łańcuckiej linii rodziny Lubomirskich, feldmarszałkiem austriackim i wojewodą krakowskim.
Żył w XVII-XVIII wieku.
I RP edu
Projekt „Społeczne i kulturowe uwarunkowania edukacji w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku” (nr rejestracyjny 2bH 15 0122 83), realizowany przez Polskie Towarzystwo Historyczne w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2019, ma na celu ukazanie idei edukacyjnych i programów kształcenia oraz instytucji związanych z edukacją w kontekście przemian społecznych i kulturowych dokonujących się w Europie i Rzeczypospolitej doby nowożytnej.