Mateusz Vorbek-Lettow
Elżbieta Bausin
Początkowo uczył się w szkole prowadzonej dla innowierców przy zborze luterańskim w Wilnie, w klasie gramatyki (od 1600 roku – jego nauczycielami byli Michael Frobenius, Jędrzej Usłowski i Andrzej Gutowski). W wieku lat dziesięciu został wysłany przez ojca do Królewca w celu rocznej nauki języka niemieckiego. Później uczył się niemieckiego w Elblągu w gimnazjum (immatrykulacja w lipcu 1605 roku) oraz w Gdańsku, w tamtejszym gimnazjum protestanckim. Uczęszczał do klasy logiki, ale słuchał też wykładów z medycyny. Był uczniem znanego profesora Gdańskiego Gimnazjum Bartłomieja Keckermanna. Ostatnim elementem nauk krajowych był pobyt w szkołach wileńskich. Najpierw w szkole zborowej uczył się pod nadzorem pastora Baltazara Krośniewickiego, następnie w Akademii Wileńskiej, do której ojciec oddał go za namową jezuity Gruszeckiego. Studiował tam filozofię, obszernie opisując realia i przebieg nauki, m.in. bibliotekę.
Latem 1610 roku wyruszył w podróż edukacyjną przez Niemcy i Szwajcarię. Zatrzymał się na krótko w Bazylei, utrzymując kontakty z uczącymi się tam różnowiercami polskimi. Miasto jednak szybko opuścił z powodu szerzącej się tam epidemii. Dotarł do Paryża, w towarzystwie Bolestraszyckich oraz ich guwernera Pretoriusa. W stolicy Francji z powodu deficytu środków pieniężnych został sługą Aleksandra i Fryderyka Sapiehów. Podróżował z nimi po Francji, Belgii i Italii. Próbował podjąć studia medyczne w Lowanium, lecz nie mógł studiować z powodu protestanckiego wyznania. Na polecenie Sapiehów słuchał wykładów prawa, robiąc z nich notatki. W 1612 roku podjął studia medyczne w Italii. Najpierw przebywał na uniwersytecie w Bolonii, a następnie w Padwie (immatrykulacja w metryce nacji niemieckiej 10 sierpnia 1613 roku). W 1614 roku został doktorem filozofii i medycyny. Wybrano go syndykiem wydziału sztuk wyzwolonych. Brał udział w wojnie, w armii weneckiej z namiestnikiem Tyrolu arcyksięciem Ferdynandem. Został wybrany posłem Uniwersytetu Padewskiego do doży weneckiego w celu wprowadzenia poprawek do statutu uczelni, umożliwiających studiowanie innowiercom. Jego misja została zakończona powodzeniem. Otrzymał godność kawalera św. Marka.
Urodzony w rodzinie ubogiej szlachty, matka była mieszczanką wileńską.
Po zakończeniu studiów rozpoczął praktykę medyczną. Był m.in. lekarzem Krzysztofa Radziwiłła oraz króla Władysława IV Wazy.
Żył w XVI-XVII wieku.
I RP edu
Projekt „Społeczne i kulturowe uwarunkowania edukacji w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku” (nr rejestracyjny 2bH 15 0122 83), realizowany przez Polskie Towarzystwo Historyczne w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2019, ma na celu ukazanie idei edukacyjnych i programów kształcenia oraz instytucji związanych z edukacją w kontekście przemian społecznych i kulturowych dokonujących się w Europie i Rzeczypospolitej doby nowożytnej.