EDUKACJA RZECZPOSPOLITEJ OD XVI DO XVIII WIEKU

Maciej Dominik, imię zakonne Dominik od św. Dominika Dogiel

Ur. 06.08.1715 Gembule
Zm. 24.02.1760 Warszawa

Dane rodziców

Brak danych.

Wychowanie i wykształcenie

Ukończył kolegium pijarów w Szczuczynie. Do zakonu pijarów wstąpił krótko po tym fakcie w Lubieszowie (1730). W dwa lata później złożył profesję zakonną.

Etapy kariery dot. edukacji

Odmiennie niż inni pijarzy nie podjął nauczania w kolegiach swego zakonu, lecz został prywatnym nauczycielem szlacheckim na Litwie. Ubiegał się również o protekcję u Ogińskich, pisząc dla nich panegiryki. Pracę guwernera rozpoczął w Szczuczynie jako wychowawca młodego starosty lidzkiego Ignacego Scipio del Campo (Scypion) (ur. po 1728), syna marszałka nadwornego litewskiego Józefa Scipio Campo. W roku 1744 zmarł jego patron, w związku z czym opiekę nad synem przejęła matka - Werena Scipio Campo z Firlejów. Za jej wiedzą i zgodą Dogiel wyjechał ze swoim podopiecznym w podróż zagraniczną (ok. 1745-1746/1747). Przebywano głównie w Saksonii i Francji. Dogiel, wraz ze swym uczniem, wykorzystywał również czas na naukę (nauk ścisłych, filozofii i prawa powszechnego) oraz zaznajomienie się z nowościami wydawniczymi. Nawiązane kontakty naukowe w środowisku paryskim wpłynęły na jego dalsze działania.

Po powrocie jego uwagę zaprzątała głównie praca nad wydaniem dyplomatariusza oraz działalność zakonna. Przez wiele lat był także nauczycielem w kolegiach pijarskich. Został z czasem asystentem prowincji litewskiej, a później rektorem w Wilnie. Jego dziełem była przebudowa i renowacja tamtejszego klasztoru oraz rozpoczęcie wznoszenia kościoła. W 1756 roku erygował konwikt dla młodzieży szlacheckiej w Wilnie. Założył też tam słynną bibliotekę (przywilej uzyskał w 1754 roku). Wyposażył ją w bogaty księgozbiór oraz instrumenty naukowo-badawcze do badań przyrodniczych.

Fakty z życia osobistego

Pochodził z litewskiej rodziny szlacheckiej. 

Żył w XVIII wieku.


Bibliografia

Podmiotowa

  1. Historia Domus Varsaviensis Scholarum Piarum, oprac. L. Chmaj, Wrocław, 1959.

Przedmiotowa

  1. W. Konopczyński, Dogiel Maciej, Polski Słownik Biograficzny, t. 5, Kraków, 1939-1946.

I RP edu

O projekcie

Projekt „Społeczne i kulturowe uwarunkowania edukacji w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku” (nr rejestracyjny 2bH 15 0122 83), realizowany przez Polskie Towarzystwo Historyczne w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2019, ma na celu ukazanie idei edukacyjnych i programów kształcenia oraz instytucji związanych z edukacją w kontekście przemian społecznych i kulturowych dokonujących się w Europie i Rzeczypospolitej doby nowożytnej.

© 2024 Polskie Towarzystwo Historyczne. Wykonanie ecomme.pl