Melchior Ditius/Dicius

nauczyciel

uczeń, jezuita, guwerner

Ur. 1551 Poznań
Zm. 28.04.1628 Jarosław

Dane rodziców

Brak danych.

Wychowanie i wykształcenie

Od 1576 roku studiował teologię w Collegium Romanum w Rzymie (1576-1579). Do zakonu jezuickiego wstąpił 1 czerwca 1568 roku w Wiedniu, pierwsze śluby zakonne złożył w Pradze 6 stycznia 1569 roku, na księdza wyświęcony w Rzymie 13 czerwca 1579 roku.

Etapy kariery dot. edukacji

Początkowo nauczał w klasach gramatycznych w kolegium jezuickim w Pradze (1570-1571), a potem w 1571 roku objaśniał listy apostolskie w niższych klasach kolegium jezuickiego w Wilnie. Był rektorem kolegium jezuickiego w Pułtusku (1583-1587) i Nieświeżu (1597-1602). Związał się potem z dworem Mikołaja Krzystofa Radziwiłła "Sierotki" jako nauczyciel i wychowawca jego synów. W 1604 roku wyruszył z synami "Sierotki" - Janem Jerzym, Albrychtem Władysławem i Krzysztofem Mikołajem jako kierownik ich edukacji na studia zagraniczne. Trasa ich podróży wiodła przez Warszawę, Poznań, Wrocław, Świdnicę, Pragę i Ratyzbonę. Dnia 5 marca 1604 roku dotarli do Augsburga i młodzi Radziwiłłowie rozpoczęli nauki w tamtejszym kolegium jezuickim. Ditius czuwał nad postępami w edukacji podopiecznych i regularnie informował ich ojca o postępach synów. Wyszukiwał podopiecznym nauczycieli prawa i matematyki oraz układał program ich nauczania. Wpływał także na katolickie wychowanie Radziwiłłów, nie dopuszczając do ich towarzystwa różnowierców, a nawet mieszczan. Razem z podopiecznymi Ditiusa odwiedził także Monachium, Ingolstadt, Dillingen i Friedberg. W 1605 roku poprosił "Sierotkę" o zwolnienie z obowiązków z powodu słabego stanu zdrowia oraz niechęci dalszej opieki nad Radziwiłłami z powodu planowanego ich wyjazdu do Italii. Potem powrócił do kraju.

Był superiorem w Warszawie (1603-1604), prepozytem domu profesów w Krakowie (1607).

Fakty z życia osobistego

Żył w XVI-XVII wieku.

Bibliografia

Podmiotowa

Biblioteka Jagiellońska, Kraków, 2047, Mlechior Ditius/Dicius, Wykłady z teologii.
Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa, Archiwum Radziwiłłów, dz. V, 3036, Melchior Ditius, Listy Melchiora Ditiusa do Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła, Augsburg 13 IV 1604; 30 IV 1604; 12 X 1604; 3 XII 1604; 24 II 1605; 18 III 1605; 18 VIII 1605; 13 I 1605; 12 II 1606; 7 IV 1606.
Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa, Archiwum Radziwiłłów, dz. V, 403, Fryderyk Bartsch, Listy Fryderyka Bartscha do Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła, Kraków 23 IV 1604; 21 VII 1604; 24 VIII 1604.
Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa, Archiwum Radziwiłłów, dz. V, 1312, Paweł Boksza, List Pawła Bokszy do Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła, Wilno 20 IX 1604.
Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa, Archiwum Radziwiłłów 12886, Klaudiusz Rangoni, Listy Klaudiusza Rangoniego do Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła, Kraków IV-VIII 1604.
Catalogi personarum et officiorum provinciae Austriae S. J., t. 1, wyd. L. Lucás, Romae, 1978.

Przedmiotowa

H. Gmiterek, Związki intelektualne polsko-czeskie w okresie Odrodzenia (1526-1620), Lublin, 1989.
Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564-1995, oprac. L. Grzebień, Kraków, 1996.
M. Chachaj, Zagraniczna edukacja Radziwiłłów, Lublin, 1995.