Jakub Naruszowicz
Uczył się w kolegium jezuickim (najprawdopodobniej w Poznaniu bądź Kaliszu). Od letniego półrocza 1632 roku był studentem wydziału sztuk wyzwolonych na Akademii Krakowskiej. W 1633 roku uzyskał bakalaureat artium.
Po studiach, czyli od około 1633 roku zajmował się nauczaniem młodzieży szlacheckiej i być może magnackiej, co prawdopodobnie łączył z pracą w krakowskiej kurii biskupiej. W 1639 roku został preceptorem Jana Ługowskiego podczas jego zagranicznej podróży edukacyjnej. Z treści jego listów wynika, że wcześniej był jego nauczycielem domowym, uczył go w szczególności retoryki. Na stanowisko guwernera został mianowany przez jego ojca, Aleksandra Ługowskiego. W swoich listach Naruszowicz zdawał regularne relacje z postępu w naukach swego podopiecznego w Ołomuńcu, Ingolstadt, Grazu, Innsbrucku i w Italii – szczególnie w kwestii nauki retoryki, logiki, filozofii, prawa, historii, fizyki i języków obcych (głównie języka niemieckiego). Wydaje się, że sam w trakcie podróży nauczał swego podopiecznego języka łacińskiego. Listy łacińskie pisane przez Jana do ojca charakteryzujące się przeładowaniem stylistycznych zwrotów grzecznościowych i panegirycznego tonu wskazują, że były pod nadzorem preceptora, a częściowo może również pod jego dyktando. Naruszowicz dbał o wydatki podróżne i właściwe zaopatrzenie w niezbędne rzeczy, pełniąc funkcję ochmistrza. Sporządzał również rejestry wydatków, na poszczególnych etapach podróży, przesyłane później do kraju na ręce swego pracodawcy Aleksandra Ługowskiego.
W trakcie podróży edukacyjnej Jana Ługowskiego studiował prawo w Ingolstadt i w Bolonii. Podczas pobytu w Padwie w 1643 roku (immatrykulował się na miejscowym uniwersytecie razem ze swoim podopiecznym Janem Ługowskim w maju 1643 roku), nosił już tytuł doktora obojga praw, co świadczy o jego wcześniejszych studiach prawniczych, zapewne też w Rzymie. Również w 1643 roku, przebywając za granicą, otrzymał od papieża Urbana VIII honorowy tytuł protonotariusza apostolskiego.
W 1638 roku, z polecenia Aleksandra Ługowskiego, został proboszczem w Giebułtowie.
Po powrocie do kraju z podróży zagranicznej został audytorem sądu biskupiego w Gdańsku. Od 1647 roku został zaś włączony do kapituły kanoników w Wolborzu. Został pochowany w katedrze we Włocławku.
Wywodził się z diecezji poznańskiej, był pochodzenia chłopskiego bądź mieszczańskiego.
Żył w XVII wieku.
I RP edu
Projekt „Społeczne i kulturowe uwarunkowania edukacji w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku” (nr rejestracyjny 2bH 15 0122 83), realizowany przez Polskie Towarzystwo Historyczne w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2019, ma na celu ukazanie idei edukacyjnych i programów kształcenia oraz instytucji związanych z edukacją w kontekście przemian społecznych i kulturowych dokonujących się w Europie i Rzeczypospolitej doby nowożytnej.