Bazyli Starowolski (zm. 1615)
Zofia z Zaranków (zm. 1601)
Brakuje informacji o jego początkowym wykształceniu. Najpóźniej w 1605 roku był na dworze kanclerza Jana Zamoyskiego, gdzie poznał Szymona Szymonowica. Następnie przebywał na dworze Ostrogskich w Jarosławiu, gdzie zarządzała wówczas Anna Ostrogska, wdowa po Aleksandrze, wychowująca pięciu synów. Prawdopodobnie między 1608 a 1611 roku dwóch z nich, Adama Konstantego i Janusza, wysłała w podróż edukacją. Starowolski był jednym z preceptorów. Zwiedzili Niemcy, południowe Niderlandy (dłuższy pobyt w Lowanium), być może Francję i Hiszpanię.
Po powrocie do kraju, w latach 1612-1618 studiował na Akademii Krakowskiej, otrzymał tytuł bakałarza sztuk wyzwolonych.
W drugiej połowie 1619 roku zaczął pracować jako nauczyciel teologii moralnej i filozofii w klasztorze cystersów w Wąchocku. Wkrótce wydał pierwszy zarys metodologii i dydaktyki historii pt. "Penu historicum" (1620).
Najprawdopodobniej w 1619 lub 1620 roku przebywał na dworze hetmana wielkiego litewskiego Jana Karola Chodkiewicza. W 1620 roku poślubił siostrę swoich wcześniejszych podopiecznych – Annę Alojzę Ostrogskich. Zapewne dzięki temu został sekretarzem i historiografem hetmana Chodkiewicza. Być może dzięki protekcji Anny Scholastyki z Chodkiewiczów, marszałkowej nadwornej litewskiej Janowej Sapieżyny, został guwernerem jej szwagra Krzysztofa Mikołaja Sapiehy. Wyjechał z nim do Italii w 1624 roku i zapisał się na uniwersytet w Padwie. Z pewnością odwiedzili Wenecję i Rzym. Powrócił do kraju w 1629 roku.
Korzystał z pomocy finansowej marszałka wielkiego koronnego Mikołaja Wolskiego, a po jego śmierci przyjął posadę preceptora Piotra Potockiego, syna wojewody bracławskiego Stefana. W 1630 roku wyjechał z nim za granicę – m.in. do Kolonii, Lowanium. W 1633 roku był już w Rzymie, gdzie opiekował się polskimi studentami. W kolejnym roku wrócił do kraju, przyłączając się do orszaku królewicza Aleksandra Wazy w Austrii.
W kraju związał się z hetmanem wielkim koronnym Stanisławem Koniecpolskim. Od połowy października 1635 roku przebywał za granicą jako guwerner jego syna, Aleksandra. Trasa wiodła przez Italię, Francję i Niderlandy. Wrócił w drugiej połowie 1638 roku i został zatrudniony jako asesor na dworze biskupa krakowskiego Jakuba Zadzika. Przyjął wówczas święcenia kapłańskie.
Prawdopodobnie w celu uzyskania kanonii odbył podróż zagraniczną do Rzymu. Opublikował tam przewodnik dydaktyczny dla studentów prawa "Monita legalia" (1652).
Był erudytą, obdarzonym łatwością pisania. Na jego pisarstwo naukowe składają się przede wszystkim traktaty z dziedziny historii, ale także prawa, polityki, geografii, sztuki wojskowej, ekonomii i muzyki. Miał braki w wykształceniu, jak sam pisał: "nie miał żadnego wykształcenia naukowego ani wyrobionej kultury literackiej", pozostawał samoukiem. W swoich rozważaniach podejmował kwestie wychowawczo-edukacyjne - zalecał, by „prawy rycerz” potrafił dobrze rządzić ojczyzną i zarządzać przydzieloną mu prowincją. W młodości powinien być kształcony w naukach wyzwolonych, historii, polityce, prawie państwowym, krasomówstwie. Dzięki temu jako dorosły będzie dobrym urzędnikiem ziemskim, deputatem trybunalskim, sędziom wojskowym, starostą sądowym, wojewodą albo biskupem.
Podawał się za szlachcica. W 1655 roku został kanonikiem krakowskim.
Żył w XVI-XVII wieku.
I RP edu
Projekt „Społeczne i kulturowe uwarunkowania edukacji w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku” (nr rejestracyjny 2bH 15 0122 83), realizowany przez Polskie Towarzystwo Historyczne w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2019, ma na celu ukazanie idei edukacyjnych i programów kształcenia oraz instytucji związanych z edukacją w kontekście przemian społecznych i kulturowych dokonujących się w Europie i Rzeczypospolitej doby nowożytnej.