EDUKACJA RZECZPOSPOLITEJ OD XVI DO XVIII WIEKU

Adam, imię zakonne Piotr Celestyn od św. Jana Nepomucena Kaliszewski

Ur. 26.02.1725 Malczyce
Zm. 14.04.1767 Łuków

Dane rodziców

Brak danych.

Wychowanie i wykształcenie

W dniu 19 czerwca 1739 roku wstąpił do zakonu pijarów. W roku szkolnym 1741/1742 studiował "humaniora" (infima, gramatyka, syntaksa, poetyka, retoryka).

Studia filozoficzne odbywał w Rzeszowie (1742-1744). Prowadził infimę w Warszawie (1744/1745) i gramatykę (1745/1746). W roku szkolnym 1746/1747 studiował teologię w Collegium Nobilium jako podprefekt.

Święcenia kapłańskie przyjął około 1750 roku. 

Etapy kariery dot. edukacji

Był katechetą w Radomiu (1748/1749) i nauczycielem poezji w Warszawie (1749/1750), a także wychowawcą Jana Józefa Wielopolskiego, wojewodzica sandomierskiego.

Wykładał retorykę w Łowiczu (1752). Przez trzy lata przebywał w Rzeszowie na stanowisku profesora retoryki (1752-1755). Prawdopodobnie uczył w kolegium pijarskim w Warężu (1753). W 1755 roku powrócił do Warszawy. W Collegium Nobilium nauczał retoryki (1755-1758), historii i geografii (1758-1765). W 1766 roku został wicerektorem Collegium Nobilium. Był także rektorem Seminarium Jezierskiego w Łukowie.

Był organizatorem tzw. sejmików uczniowskich, w czasie których wykładał "O celu i najpierwszym edukacji końcu" (Warszawa 1767), oraz autorem pracy: "Gratulatio senatoriae dignitatis...Francisco Salesio Potocki, palatino Volyniae...dum palatinatus sui metropolim adiret...facta" (Warszawa 1755).

Ponadto był redaktorem słownika (podręcznika) do nauki języków obcych: "Nomenclator czterech języków - francuskiego, polskiego, niemieckiego i łacińskiego", t. 1: "Zebranie słów, których do wyrażenia tych zażywamy rzeczy, które się na świecie znajdują"; t. 2: "Zebranie gładkich i dowcipnych powieści i listów" (Warszawa 1757-1758, wyd. nast. Warszawa 1763-1765; Warszawa 1773-1774; Lwów 1773-1775; Warszawa 1774-1775; Warszawa 1777-1778; Warszawa 1787-1789; Warszawa 1795; Warszawa 1800).

Fakty z życia osobistego

Żył w XVIII wieku.


Bibliografia

Podmiotowa

  1. Listy Stanisława Konarskiego 1733-1771, wyd. J. Nowak-Dłużewski, Warszawa, 1962.

Przedmiotowa

  1. Bibliografia literatury polskiej „Nowy Korbut”, Oświecenie, t. 5, Warszawa, 1967.
  2. J. Innocenty Buba, Pijarzy w Polsce, Nasza Przeszłość, t. 15, 1962.
  3. E. Rabowicz, Kaliszewski Adam Piotr (1725-1767), Polski słownik biograficzny, t. 11, Wrocław-Warszawa-Kraków, 1964-1965.
  4. J. Buba, Kaliszewski Adam, Encyklopedia katolicka, t. 8, Lublin, 2000.

I RP edu

O projekcie

Projekt „Społeczne i kulturowe uwarunkowania edukacji w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku” (nr rejestracyjny 2bH 15 0122 83), realizowany przez Polskie Towarzystwo Historyczne w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2019, ma na celu ukazanie idei edukacyjnych i programów kształcenia oraz instytucji związanych z edukacją w kontekście przemian społecznych i kulturowych dokonujących się w Europie i Rzeczypospolitej doby nowożytnej.

© 2024 Polskie Towarzystwo Historyczne. Wykonanie ecomme.pl