EDUKACJA RZECZPOSPOLITEJ OD XVI DO XVIII WIEKU

Marcin Stanisław Kawiecki (Kawecki)

Ur. 10.11.1677 Rusko
Zm. 1751

Dane rodziców

Piotr Michał Kawiecki

Anna Morawska

Wychowanie i wykształcenie

Brakuje bliższych informacji o jego wykształceniu. Jest dość prawdopodobne, że uczył się w którymś z kolegiów jezuickich bądź pijarskich. Dobrze znał język francuski, co może świadczyć, że  wyjechał w młodzieńczą podróż edukacyjną. Zapewne służył w wojsku, na co wskazuje stopień kapitana, jaki mu przypisywano.

Etapy kariery dot. edukacji

W 1718 roku przebywał we Francji jako guwerner podróżny. Został wówczas odnotowany w Paryżu jako opiekun któregoś z synów szlacheckich bądź magnackich, wówczas tam przebywających.

Praktycznie cale lata dwudzieste XVIII wieku spędził jako preceptor w rodzinach magnatów koronnych. Najdłużej pełnił funkcję guwernera synów hetmana Stanisława Mateusza Rzewuskiego. Początkowo wyjechał za granicę, nadzorując edukację Seweryna Józefa. Ta podróż rozpoczęła się w końcu 1720 roku i trwała prawie trzy lata, do pierwszej połowy 1723 roku. Drugi wojaż, młodszego Wacława, został zapewne zainicjowany krótko po powrocie do kraju Seweryna i trwał od 1724 do przełomu lat 1726/1727. Itinerarium było dość bogate i obejmowało kilka krajów europejskich: Austrię (Wiedeń), Francję (najdłuższe pobyty w Paryżu), Anglię, Holandię i Italia.

Obydwie podróże miały bogaty program prywatnych studiów. Kawiecki był autorem instrukcji podróżnej, napisanej w 1720 roku w związku z podróżą Seweryna Józefa Rzewuskiego. Listy pisane przez Stanisława Mateusza Rzewuskiego do Kawieckiego, z instrukcjami w sprawie opieki nad jego synami w trakcie podróży edukacyjnej znajdują się w wielu rękopisach.

W 1728 roku Kawiecki podpisał kontrakt z marszałkiem i podskarbim nadwornym litewskim Pawłem Karolem Sanguszką dotyczący opieki nad jego synem Januszem Aleksandrem Sanguszką. Do obowiązków Kawieckiego należało przede wszystkim zapewnienie młodemu magnatowi właściwej formacji intelektualnej i moralnej oraz kształcenie umiejętności w zakresie języka francuskiego.

Fakty z życia osobistego

Wywodził się ze średniej szlachty wielkopolskiej. 

Żył w XVII-XVIII wieku.


Bibliografia

Podmiotowa

  1. Biblioteka Książąt Czartoryskich, Kraków, rkps 558, Stanisław Mateusz Rzewuski, Listy pisane przez Stanisława Mateusza Rzewuskiego do Marcina Kawieckiego.
  2. Biblioteka Książąt Czartoryskich, Kraków, rkps 562, Stanisław Mateusz Rzewuski, Listy pisane przez Stanisława Mateusza Rzewuskiego do Marcina Kawieckiego.
  3. Biblioteka Jagiellońska, Kraków, rkps 5269, Stanisław Mateusz Rzewuski, Listy pisane przez Stanisława Mateusza Rzewuskiego do Marcina Kawieckiego.
  4. Biblioteka Kórnicka PAN, Kórnik, rkps 423, Stanisław Mateusz Rzewuski, Listy pisane przez Stanisława Mateusza Rzewuskiego do Marcina Kawieckiego.
  5. Biblioteka Zakładu Narodowego im. Ossolińskich, Wrocław, rkps 5173, Stanisław Mateusz Rzewuski, Listy pisane przez Stanisława Mateusza Rzewuskiego do Marcina Kawieckiego.
  6. Lwiwska Nacjonalna Naukowa Biblioteka Ukrajiny imeni Wasyla Stefanyka, Lwów, F 5, op. 1, sygn. 1311, k. 172–172v., Marcin Kawiecki, Refleksyje do przyszłej peregrynacyi Jmć Pana starosty chełmskiego a s.p. Jmć P[ana] wo[jewo]dy wołyński[ego] podane JW Jmć Panu h[etmanowi] w[ielkiemu] k[oronnemu] ojcu jego przez przez Jmć P[ana] Kawieckiego guwernera tegoż,.
  7. Marcin Kawiecki, M. Kawiecki, Refleksje do przyszłej peregrynacji Jmć Pana starosty chełmskiego (ok. 1720), oprac. A. Markiewicz, [w:] Przestrogi i nauki dla dzieci. Instrukcje rodzicielskie (XVIII w.) wstępem i objaśnieniami opatrzyły M. E. Kowalczyk i D. Żołądź-Strzelczyk, Wrocław, 2017.

I RP edu

O projekcie

Projekt „Społeczne i kulturowe uwarunkowania edukacji w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku” (nr rejestracyjny 2bH 15 0122 83), realizowany przez Polskie Towarzystwo Historyczne w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2019, ma na celu ukazanie idei edukacyjnych i programów kształcenia oraz instytucji związanych z edukacją w kontekście przemian społecznych i kulturowych dokonujących się w Europie i Rzeczypospolitej doby nowożytnej.

© 2024 Polskie Towarzystwo Historyczne. Wykonanie ecomme.pl