Karol Stanisław Radziwiłł (zm. 1719)
Anna Katarzyna Sanguszko
Odebrał staranne wykształcenie domowe, charakterystyczne dla stanu magnackiego. Reprezentował jednak dość niski poziom wykształcenia. W 1733 roku wyruszył w podróż edukacyjną po Europie, która miała bardziej prywatny (matrymonialny) niż edukacyjny charakter. Istotnym owocem wyjazdu zagranicznego (do 1735 roku) była znajomość języka niemieckiego i francuskiego.
Był autorem instrukcji wychowawczej dla swoich dzieci, właściwie synów. Dokument zatytułowany "Edukacja, którą gdy mi Bóg Wszechmogący pozwoli mieć dziatki, dać myślę" zawiera szczegółowe wskazania pedagogiczne i edukacyjne dla poszczególnych etapów rozwoju dzieci, od wczesnego okresu życia po wiek dorosły i ożenek. Program nauczania obejmował wiele przedmiotów z różnych dziedzin wiedzy (retoryka, inżynieria, prawo, historia, geografia, ekonomia i artyleria), m.in. naukę języków obcych oraz kształcenie praktycznych umiejętności żołnierskich. Autor przypisywał ogromną rolę kształceniu właściwych postaw obywatelskich i prawości charakteru opartych na formacji moralnej i wyrobieniu gorliwej pobożności.
W pismach Hieronima Radziwiłła, których w jego czasach nie wydano drukiem, zachował się również projekt erygowania szkoły rycerskiej przeznaczonej do kształcenia młodzi szlacheckiej. Projektowany zakład naukowy miał się znajdować w dobrach radziwiłłowskich i być finansowany z budżetu autora tego pomysłu. Szkoła miała kształcić synów szlacheckich w różnym przedziale wiekowym, aż do 21 lat. Program nauczania był dość bogaty i obejmował przedmioty ścisłe (matematykę i ekonomię), przyrodnicze oraz humanistyczne (prawo i architektura). Istotna była również nauka nowożytnych języków obcych oraz praktycznych umiejętności wojskowych.
W układaniu swoich projektów edukacyjnych opierał się na dawnych i utrwalonych tradycjach, chociaż wykazał pewną oryginalność, kwestionując niektóre zalecenia i praktyki wychowawcze własnej matki. Opowiadał się za edukacją domową, wykazując jej przewagę (dzięki starannemu doborowi nauczycieli) nad nauczaniem szkolnym.
Zachowanie się kilku rękopiśmiennych kopii edukacyjnych projektów i postulatów Hieronima Radziwiłła świadczy o ich pewnej popularności i być może ograniczonym oddziaływaniu w XVIII wieku.
Był trzykrotnie żonaty: z Teresą Sapieżanką (ślub w 1740 roku), Magdaleną z Czapskich (ślub w 1745 roku) oraz Angeliką z Miączyńskich (1755). Dwukrotnie rozwiedziony. Nie pozostawił potomstwa.
Był jednym z najpotężniejszych magnatów polskich swoich czasów. Sprawował urzędy starosty przemyskiego, chorążego wielkiego litewskiego i podczaszego wielkiego litewskiego. W swoich dobrach utrzymywał prywatną armię, w której obowiązywała bardzo surowa dyscyplina i okrutne kary nawet za niewielkie przewinienia.
Żył w XVIII wieku.
I RP edu
Projekt „Społeczne i kulturowe uwarunkowania edukacji w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku” (nr rejestracyjny 2bH 15 0122 83), realizowany przez Polskie Towarzystwo Historyczne w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2019, ma na celu ukazanie idei edukacyjnych i programów kształcenia oraz instytucji związanych z edukacją w kontekście przemian społecznych i kulturowych dokonujących się w Europie i Rzeczypospolitej doby nowożytnej.