EDUKACJA RZECZPOSPOLITEJ OD XVI DO XVIII WIEKU

Michał Kazimierz Radziwiłł "Rybeńko"

Ur. 13.06.1702 Ołyka
Zm. 22.05.1762 Wilno

Dane rodziców

Karol Stanisław Radziwiłł (1669-1719)

Anna Katarzyna Radziwiłłowa z Sanguszków

Wychowanie i wykształcenie

Po śmierci ojca wychowaniem i wykształceniem młodego Radziwiłła zajęła się matka. Początkowo odebrał on wychowanie domowe, a jego nauczycielami byli zarówno duchowni jak i świeccy. Z racji trwających walk podczas wielkiej wojny północnej Michał Kazimierz przebywał we wczesnym dzieciństwie w dobrach rodzinnych, leżących na środkowym Pomorzu, w Człuchowie i Starogardzie. Od 1707 roku jego był nauczycielem był dominikanin Teofil Grodecki. W 1709 roku powrócił z rodzicami do Białej, gdzie jego nauki nadzorował wojskowy, major Kazimierz de Latour i dwóch duchownych: misjonarz Jan Stanisław Więckowski oraz jezuita Kamiński. W wieku lat piętnastu (1717) jego edukacją zaczął kierować pijar Cezary, którego Radziwiłł wspominał jako bardzo dobrego nauczyciela, i który zdołał przekazać mu najwięcej wiedzy. Był to zapewne Cezary Faczyński, który nauczał w warszawskim kolegium pijarów w latach 1711-1712. Brakuje informacji o uczęszczaniu przez Michała Kazimierza do któregoś z kolegiów zakonnych. Wydaje się, że otrzymał podstawowe wykształcenie. Zresztą nie słynął ze zbytniej gorliwości do nauki.

Etapy kariery dot. edukacji

W latach 1721-1723 podróżował edukacyjnie po Europie. Jego guwernerem był opat oborski ksiądz Samuel Kazimierz Szwykowski. Diariusz tej podróży, spisywany przez Radziwiłła, sugeruje, że edukacji poświęcano niewiele czasu, a sam podróżnik brał udział głównie w życiu towarzyskim. Wiadomo, że najintensywniej ćwiczył „sztuki kawalerskie”, czyli kompetencje z zakresu jazdy konnej, władania bronią białą i strzelectwa. Dużo czasu poświęcał w Dreźnie trenowaniu tych umiejętności na maneżu i strzelnicy (strzelanie z muszkietów i kusz), przygotowując się do oficjalnego turnieju, tzw. karuzelu. W Paryżu uczył się matematyki, szermierki, jazdy konnej oraz tańca. Większość czasu pochłaniała realizacja planów matrymonialnych oraz imprezy towarzyskie (spektakle teatralne, bale maskowe itd.). Radziwiłł odebrał klasyczne wykształcenie magnackie z naciskiem na szkolenie umiejętności praktycznych. Było ono uzupełnione elementami wiedzy poglądowej uzyskiwanej w trakcie zwiedzania kolekcji dzieł sztuki, skarbców oraz gabinetów osobliwości. Bywał głównie na dworach, bardzo rzadko poznawał natomiast biblioteki czy uniwersytety.

Fakty z życia osobistego

Był ordynatem nieświeskim, jednym z najpotężniejszych magnatów polskich pierwszej połowy XVIII wieku. Pełnił wiele urzędów. Ożenił się z Urszulą Franciszką z Wiśniowieckich, a po jej śmierci z Anną Luizą z Mycielskich.  

Żył w XVIII wieku.


Bibliografia

Podmiotowa

  1. Archiwum Główne Akt Dawnych, Warszawa, Archiwum Radziwiłłów, dz. VI, II-80a, Michał Kazimierz Radziwiłł, Diariusz życia Michała Kazimierza Radziwiłła.

Przedmiotowa

  1. H. Dymnicka-Wołoszyńska, Radziwiłł Michał Kazimierz zwany Rybeńko, Polski Słownik Biograficzny, t. 30, Wrocław, 1987.

I RP edu

O projekcie

Projekt „Społeczne i kulturowe uwarunkowania edukacji w Rzeczypospolitej XVI–XVIII wieku” (nr rejestracyjny 2bH 15 0122 83), realizowany przez Polskie Towarzystwo Historyczne w ramach programu „Narodowy Program Rozwoju Humanistyki” w latach 2016–2019, ma na celu ukazanie idei edukacyjnych i programów kształcenia oraz instytucji związanych z edukacją w kontekście przemian społecznych i kulturowych dokonujących się w Europie i Rzeczypospolitej doby nowożytnej.

© 2024 Polskie Towarzystwo Historyczne. Wykonanie ecomme.pl